A Psychological Discourse Analysis of Manijeh's Character in Ferdowsi's Shahnameh: The Story of Bizhan and Manijeh

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD student in Persian Language and Literature, Faculty of Language and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.

2 Master’s degree holder in Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Foreign Languages, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.

Abstract

In the story of Bizhan and Manijeh from Ferdowsi’s The Shahnameh, Manijeh is portrayed as a complex and progressive figure in Persian epic literature, redefining the boundaries of feminine identity by challenging gender and social norms. This study, employing a psychological-analytical approach and drawing on existentialist theories (Sartre) and emotional resilience (Seligman), examines the transformation of Manijeh’s identity in relation to three key themes: “love,” “power,” and “social rejection.” By consciously choosing her love for Bizhan, which conflicts with tribal and familial norms, Manijeh creates a profound break from her imposed identity. This revolutionary act not only leads to her severe rejection by the Turanian society but also provides a foundation for reconstructing her individual identity. Facing the suffering caused by isolation and humiliation, Manijeh transforms pain into a driving force, achieving psychological resilience. Through her active role in rescuing Bizhan, she crafts a new language of love that transcends stereotypical feminine roles. The Analysis of Manijeh and Bizhan’s emotional relationship reveals that she is not merely a passive savior but contributes to Bizhan’s psychological reconstruction by enhancing his self-efficacy and shifting his mental paradigm. Manijeh’s resistance against patriarchal structures makes her a symbol of feminine agency, navigating the geographical and mental boundaries of a mythological society even in the darkest conditions, relying on her will and inner values.

Keywords

Main Subjects

References

آدلر، آلفرد(1370). دیدگاه روانشناسی فردی، ترجمۀ حسن شرفشاهی، تهران: تصویر.
بیلسکر، ریچارد(1387). اندیشۀ یونگ، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: آشیان.
حیدری، حمیدرضا و جمشیدی، فرزانه، (1397). «بررسی ابعاد روان شناسی شخصیت در داستان منیژه و بیژن شاهنامه فردوسی با تکیه بر سنخ‌نمای شخصیتی مایرز- بریگز»، کنفرانس بین‌المللی مطالعات زبان، ادبیات و فرهنگ.
راس، آلن اّ(1375). روانشناسی شخصیت(نظریه­ها و فرایندها)، ترجمۀ سیاوش جمال­فر، تهران: روان.
سارتر، ژان پل(1361). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ترجمۀ مصطفی رحیمی، تهران: مروارید.
سلیگمن، مارتین(1395) خوش­بینی آموخته شده شده، ترجمۀ فروزنده داورپناه و میترا محمدی، تهران: رشد.
شمیسا، سیروس(1397). شاه­‌نامه­ها، تهران: هرمس.
علی­اکبرزاده زهتاب، مرجان(1399). «مقایسۀ عاشقانه­های حماسی و غنایی(با تکیه بر زال و رودابه، رستم و تهمینه و بیژن و منیژۀ فردوسی و خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی)»، سبک­شناسی نظم و نثر فارسی(بهار ادب)، 13(5)، 133-115.
فردوسی، ابوالقاسم(1388). شاهنامه، به کوشش سعید حمیدیان، چاپ پانزدهم، تهران: قطره.
فروم، اریک. (۱۳۶۳). هنر عشق ورزیدن، ترجمۀ پوری سلطانی. تهران: مروارید. 
فولادی, محمد و رحمانی, مریم. (1397). «بررسی و نقد داستان بیژن و منیژه بر اساس کهن الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل»، پژوهش های دستوری و بلاغی، 8(13)، 113-93.
کزازی، میرجلال­الدین و احمد کریمی و نادر ابراهیمیان(1391). «بررسی مقام و چهرۀ زنان در شاهنامه و ایلیاد»، مجموعه مقالات همایش پژوهش­های ادبی، دورۀ ششم.
کشاورزی، نرگس و عرب، زهره، (1401). «تحلیل فضایل و توانمندی‌های بیژن و منیژه از نظر روانشناسی مثبت‌نگر مارتین سلیگمن»، هفتمین همایش بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و حقوق کودک در جهان اسلام، تهران.
مختاری، محمد(1379). حماسه در رمز و راز ملی، تهران: توس.
مرادی، سکینه، (1397). «بررسی شخصیت منیژه در شاهنامه با رویکرد کهن‌الگوی یونگ»، اولین همایش بین‌المللی زبان و ادبیات فارسی، همدان.
نصر اصفهانی، محمدرضا و لیلا میرمجربیان(1388). «دو بانوی عشق مقایسۀ تحلیلی- انتقادی شخصیت و جایگاه هلن و منیژه در دو حماسۀ ایلیاد و شاهنامه»، مطالعات ادبیات تطبیقی، 3(13)، 162- 139.
هایدگر، مارتین(1398). هستی و زمان، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.

Files

Share

How to cite

Statistics