تحلیل آدلریِ مکانیسم‌های جبران در شخصیت اصلی رمانِ نوجوان کاکاکرمکی

رحمانی فرد, فاطمه; ایزدپناه, امین

doi:10.22034/lda.2025.143891.1051

تحلیل آدلریِ مکانیسم‌های جبران در شخصیت اصلی رمانِ نوجوان کاکاکرمکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ مدرّس گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران و دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

² استادیار بخش مبانی آموزش و پرورش، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

10.22034/lda.2025.143891.1051

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل شخصیت اصلی رمان کاکاکرمکی پسری که پدرش درآمد بر اساس نظریه روانشناسی شخصیت آلفرد آدلر و مفاهیم وابسته آن است. آدلر، یکی از بنیان‌گذار مکتب روانشناسی فردی، معتقد بود که علاقه اجتماعی در ذات همه انسان‌ها وجود دارد و آن را از طریق خانواده و مدرسه یاد می‌گیرند، اما اگر شخص نتواند حس تعلق و ارزشمندی را در خانواده خود درک کند، احساس علاقه اجتماعی او کامل نشده و احتمال این‌که به شخص نامطلوب اجتماعی تبدیل شود زیاد است. در رمان موردبررسی، مرور دوران کودکی و نوجوانی شخصیت اصلی، یعنی کاکا، انگیزه بروز اعمال و رفتار فرد و شرایطی که باعث شده بذر کارهای خشونت‌بار در وجود او کاشته شود، بیان می‌شود و خود او به عقده‌های شخصیتی‌اش اعتراف می‌کند. با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی از نوع قیاسی، به واکاوی شواهد درون‌متنی، روند شکل‌گیری احساس حقارت، عقده حقارت و مکانیزم-های جبران در شخصیت اصلی پرداخته‌شده است و یافته‌ها حکایت از آن دارد که سبک زندگی اشتباه کاکا او را به برتری‌جویی و دیده شدن به هر قیمتی سوق داده است.

کلیدواژه‌ها