تحلیل انتقادی گفتمان «قصیده لعازر۱۹۶۲» خلیل حاوی تکیه بر نظریه تئون وندایک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو زبان و ادبیات عربی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه خوارزمی تهران، ایران

2 دانشیار گروه زبان وادبیات عربی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه خوارزمی،تهران ،ایران

3 دانشیار، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

10.22034/lda.2024.141270.1021

چکیده

تحلیل گفتمان انتقادی به نقش قدرت و ایدئولوژی به مثابۀ شرایط فرامتنی مؤثر بر تحلیل گفتمان تأکید می کند. وندایک بحث های نظری و تاریخی گفتمان را از زاویه علوم اجتماعی مطرح می کند.تحلیل گفتمان انتقادی شاخۀ علمی بین رشته ای در زبان شناسی است که کارکرد زبان را در جامعه و سیاست،به عنوان یک رویکرد نظری در مطالعه ادبیات معاصر بررسی می کند.اشعار خلیل حاوی به اعتبار محتوا، تصویرگر اضطراب های انسان معاصر است.تعارض میان انزواطلبی و جمع‌گرایی، یأس و امید، شک و ایمان، بیزاری از زمان و مکان کنونی،بشارت رستاخیز و نیز تقابل پیشرفت و فنّاوری در شهرها با احساسات اصیل روستایی، از ویژگی های شعر اوست او به تصویرگرایی دقیق و انتزاعی، خلق استعاره‌ها و تعابیر نو پرداخته و مضامین عمیق را به شیوه‌ای مناسب عرضه کرده است.حاوی گاهی تموز جامه های اسطوره ای مختلف را می پوشد که مصمم به دگرگونی و تغییر اوضاع نابسامان زندگی و کشورش را از زبان اسطوره ها انتخاب و توصیف می کرد.لعازر یکی از اسطوره های قصیده حاوی است.این پژوهش در نظر دارد با بکارگیری از عقاید وطرز فکر شاعر(دنیای تاریک ، مرگ، و روز رستاخیز... )زندگی را که از گذشته با خود به همراه داشته را در چارچوپ نظریه وندایک بررسی کند. نتایج به دست آمده نشان می دهد نقش تحلیل انتقادی گفتمان در قصیده لعازر، دارای کارکرد های سیاسی، اجتماعی و دینی است که مصمم به دگرگونی و تغییر اوضاع نابسامان زندگی و کشورش می شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات